ЯкорьМенингит деген не?

Менингит – бұл ми мен жұлын қабығының қабынуы.1​​​​​​​

Менингитті вирус немесе бактерия туғызады:2

Саңырауқұлақтар

Вирустар

Бактериялар

Вирустық менингит менингиттің ең кең таралған және онша ауыр емес түріне жатады.2 

Бактериялық менингит сирек кездеседі, бірақ емдеуді дер кезінде бастамаған жағдайда өте қауіпті болуы мүмкін.2
​​​​​​​
Менингококк инфекциясы сирек кездеседі, бірақ ол менингококк деп те аталатын Neisseria meningitidis бактериясымен туындайтын ауыр бактериялық инфекция.1

Менингококтық менингит түрлері

Менингококтық менингитке әкелетін менингококтың (бактериялардың) негізгі 5 серогруппасы ажыратылады:1  ​​​​​​​

  • A
  • C
  • W
  • Y
  • B

Менингококк инфекциясының ең көп таралған көрінісі - менингит.3 Аурудың басқа көрінісі сепсис (қанға жұқтыру) болуы мүмкін. ​​​​​​​1,3,4

ЯкорьЖұқтыру қауптері

Менингококк адамнан адамға ауа-тамшы жолымен беріледі.1,9 Кейбір адамдар менингококк инфекциясын қоздыратын бактериялардың симптомсыз тасымалдаушысы екенін тіпті білмейді.9

Сүйіскенде

Темекі тартқанда

Адамдар көп жиналатын орындарға барғанда

Ортақ ас құралдарын және ыдыс-аяқты пайдаланғанда

Жөтелгенде және түшкіргенде

Жатақхана мен казармада тұрғанда

Жөтелу мен түшкіруден басқа, менингококтық менингит таралуының басқа жолдарына әлеуметтік жүріс-тұрыс және қоршаған орта факторлары болуы мүмкін, айталық: ортақ ас құралдарын және ыдыс-аяқты пайдалану, тығыз байланыс жасау (сүйісу), дискотека мен барларға, ойын-сауық клубтарына, адамдар көп жиналатын орындарға бару (концерт, спорттық іс-шаралар), жатақханалар мен казармаларда тұру, темекі шегу.1,3,10 Жоғарыда аталған факторларға тап болған адамдардың симптомсыз тасымалдаушы болып қала беру және басқа адамдар үшін жұқпа көзіне айналу ықтималы жоғары.9

Басқа жас топтарына қарағанда, жасөспірімдер мен жас адамдар менингококтық менингит қоздыратын бактериялардың тасымалдаушысы болатын жағдайлар ең көп кездеседі.11 

Инфекция әр түрлі жастағы адамдарға жұғады, бірақ оған көбіне-көп 5 жасқа толмаған балалар, сондай-ақ жасөспірімдер, жастар (студенттер), әскерге шақырылушылар және шетелге саяхаттайтын адамдар шалдығады.8,13

ЯкорьСимптомдар

Менингококк инфекциясының жалпы симптомдарына дене температурасының көтерілуі, бас ауруы, мойын бұлшықеттерінің қатуы, сананың бұлыңғырлануы және қызылкүрең бөртпенің пайда болуы жатуы мүмкін.6,12

Дене температурасының көтерілуі

Бас ауруы

Мойын
бұлшықеттерінің
​​​​​​​қатуы

Сананың
​​​​​​​бұлыңғырлануы

Қызылкүрең бөртпенің пайда болуы

Менингококк инфекциясының алғаш байқалатын ерте белгілері тұмауға ұқсас, бірақ В типті менингококк басқа түрлерге қарағанда тезірек дамиды және 24-48 сағат ішінде адам өліміне әкелуі мүмкін. 1,6 Менингиттің алғашқы байқалатын симптомдарын басқа аурулардан қалай ажыратуға болатынын білу аса маңызды. 
Менингококк инфекциясы симптомдарының бірі - шыны стаканмен басқанда бозармайтын бөртпенің көрінуі болып табылады.7 Мұндай бөртпені геморрагиялық бөртпе деп атайды. 6,7 ​​​​​​​

Менингококты инфекция: серогруппалық көрініс​​​​​​​15

ЯкорьСалдары

Менингококтық менингиттен аман қалған 5-ші адам мүгедектікке тап болуы мүмкін 12

Мүгедектікке әкелетін қайтымсыз салдар:

Қол-аяқ ампутациясы

Көру немесе есту қабілетінің жоғалуы

Теріде тыртық қалуы

Моторика мен ми қызметінің бұзылуы

Сөйлеу қабілетінің бұзылуы

Ауруға шалдыққан әрбір 10-шы адам  қайтыс болуы мүмкін. 5

Егер науқастар емделмесе, жағдайлардың 50%-ы өліммен аяқталады. 14

Менингококтық менингитке шалдыққан адамдар, нәтижесі жарамсыздыққа әкелетін қатаң және беті қайтарылмайтын салдарға тап болуы мүмкін. 12

Қатер топтары

группа #1 ​​​​​​​

0-5 жас арасындағы
нәрестелер
​​​​​​​мен балалар
группа #2 ​​​​​​​

15-24 жастағы
​​​​​​​жасөспірімдер
мен жастар
группа #3 ​​​​​​​

Шетелге оқуға
аттанғандар
группа #4 ​​​​​​

Шетелге жұмыс
жасау немесе
​​​​​​​саяхаттауға аттанғандар
группа #5 ​​​​​​​

Әскерге шақырылушылар
​​​​​​​және әскер

Менингококкты менингиттің алдын алу жолдары туралы білесіз бе?

Менингококк инфекциясын тану өте қиын. Тіпті егер сіз тани білген жағдайда - әрдайым сауығу салдарсыз нәтижелерге алып келе бермейді. ДДҰ ұсынымына сәйкес вакцинация менингококк инфекциясымен күресте жалғыз ұтымды тәсіл болып табылады.5 
​​​​​​​

Кеңес алу үшін қалаңыздағы вакциналау орталықтарына жүгіне аласыз

Вакциналау орталығы №1

Алматы қ.
ЖШС "Фармаком" вакциналау клиникасы
Карасай Батыр көшесі 30
8 (727) 2917965

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №2

Алматы қ.
ЖШС "Фармаком" вакциналау клиникасы
Бұзырбаев көшесі 23
8 (727) 3824603
8 (701) 166 31 30

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №3

Алматы қ.
International SOS Clinic Almaty
Ходжанов көшесі 2/2 
8 (701) 760 04 45
8 (727) 2581911

 Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №4

Алматы қ.
"IMC" медицина орталығы
Мұқанов көшесі 235
8 (727) 3786464
​​​​​​​
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №5

Алматы қ.
"IMC" медицина орталығы
Гагарин даңғылы 311а​​​​​​
8 (702) 176 62 33
8 (727) 3022088

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №6

Алматы қ.
Орталық клиникалық аурухана
Шевченко көшесі 39
8 (777) 217 20 00
​​​​​​​
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №7

Шымкент қ.
ЖШС "Медикер-ЮК"
Нұрсат шағын ауданы, Арғынбеков көшесі 640А
8 (701) 567 19 09

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №8

Алматы қ.
"Medical Partner Korea" медицина орталығы
Достық даңғылы 210 Б​​​​​​
8 (727) 3554100
8 (702)913 85 64

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №9

Нұр-Сұлтан қ.
"Мейiрiм" көпсалалы медицина орталығы
Сыганак көшесі 19
8 (717) 279 75 79
8 (701) 217 59 04
8 (701) 485 32 12

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №10

Ақтау қ.
"Vital Prestige" медицина орталығы
17 шағын ауданы, 7 үй (ЖК Green Park)
8 (7292) 423368
8 (7292) 423389
8(701)6432161

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №11

Атырау қ.
ЖШС "Open clinic" филиалы
Студенческий даңғылы 205 А
8 (7122) 276911
8 (7122) 276677

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №12

Нұр-Сұлтан қ.
Archimedes клиникасы
Туран даңғылы 49
8701-781-45-00

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №13

Қарағанды қ.
Қалалық алғашқы медициналық-санитарлық көмек орталығы
Назарбаев даңғылы 28
8 (7212) 940022
564005

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №14

Өскемен қ.
Амбулаториялық орталық
Абай көшесі 18
8 (7232) 703703
8 (771) 302 38 74​​​​​​​​​​​​​​
​​​​​​​
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №15

Қостанай қ.
"Жемчужина" медицина орталығы
Уральская көшесі 14
8 (705) 453 94 41
​​​​​​​
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №16

Тараз қ.
"Жанұя" медицина орталығы
Пушкин көшесі 41
8 (778) 498 11 62
​​​​​​​
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №17

Нұр-Сұлтан қ.
ЖШС "Open clinic" филиалы
Отырар даңғылы 8/2
8 (7172) 219571 (72, 74, 76)
8 (7172) 200482
8 (701) 781 45 00  
8775-133-05-41
​​​​​​​
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №18

Нұр-Сұлтан қ.
"Мед Лайн" медицина орталығы
Күмісбеков көшесі 8
8 (7172) 237272
8 (708) 582 67 14    
 
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №19

Талдықорған қ.
"Нұр-Авиценум" медицина орталығы
Ескельді би көшесі 224
8 (777) 237 15 14
​​​​​​​
Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №20

Орал қ.
Талап АҚ
Орақбаев көшесі 18;  Ихсанов көшесі 44/2
8 (7112) 247300

Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №21

Шымкент қ.
"Орынбаев" медицина орталығы
Сматлаев көшесі 60
8 (701) 737 60 16
​​​​​​​
​​​​​​​Қоңырау шалу

Вакциналау орталығы №22

Шымкент қ.
ЖШС "Медикер-4К"
Бейбітшілік көшесі 2а
8 (701) 798 96 30г

Қоңырау шалу

показать еще

Пайдаланылған әдебиеттер

1.World Health Organization. Meningococcal meningitis factsheet. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/meningococcal-meningitis. Last Accessed September 2019
2.National Health Service. Meningitis: causes. www.nhs.uk/conditions/meningitis/causes/ Last Accessed September 2019
3.Branco RG and Tasker RC. Meningococcal meningitis. Curr Treat Options Neurol 2010;12:464–74. doi: 10.1007/s11940-010-0086-5.
4.Parikh SR, et al. Epidemiology, clinical presentation, risk factors, intensive care admission and outcomes of invasive meningococcal disease in England, 2010-2015. Vaccine. 2018;36(26):3876–81. doi: 10.1016/j. vaccine.2018.02.038.
5. World Health Organization. Meningococcal vaccines: WHO position paper, November 2011. Weekly Epidemiological Report. 2011;47,(86):521–40.
6. Thompson MJ, et al. Clinical recognition of meningococcal disease in children and adolescents. Lancet. 2006;367(9508):397–403. doi: 10.1016/S0140-6736(06)67932-4.
7. National Health Service. Meningitis: symptoms. www.nhs.uk/conditions/meningitis/symptoms/ Last Accessed September 2019
8. Dickinson, F.O., Pérez, A.E. "Bacterial Meningitis in children and adolescents: an observational study based on the national surveillance system". BMC Infect Dis 5, 103 (2005). https://doi.org/10.1186/1471-2334-5-103
9. Meningococcal Disease: Technical and Clinical Information | CDC. Cdc.gov. (2019). Retrieved 16 September 2021, from https://www.cdc.gov/meningococcal/clinical-info.html.
10. Tully J, et al. Risk and protective factors for meningococcal disease in adolescents: matched cohort study. BMJ. 2006;332(7539):445–50. doi: 10.1136/bmj.38725.728472.BE.
11. Christensen H, et al. Meningococcal carriage by age: a systematic review and meta-analysis. Lancet Infect Dis. 2010;10(12):853–61. doi: 10.1016/S1473-3099(10)70251-6
12. Bettinger JA, Scheifele DW, Le Saux N, et al. The disease burden of invasive meningococcal serogroup B disease in Canada. Pediatr Infect Dis J. 2013;32(1):e20-e25.
13. Memish ZA, et al. Invasive meningococcal disease and travel. J Infect Public Health. 2010;3(4):143–51. doi: 10.1016/j.jiph.2010.09.008.
14. Agrawal, S., & Nadel, S. (2011). Acute bacterial meningitis in infants and children. Pediatric Drugs, 13(6), 385-400.
15. Adapted from Hedari, C. P., Khinkarly, R. W., & Dbaibo, G. S. (2014). Meningococcal serogroups A, C, W-135, and Y tetanus toxoid conjugate vaccine: a new conjugate vaccine against invasive meningococcal disease. Infection and drug resistance, 7, 85.

PP-NIM-KAZ-0076